Aentwaereps

zaterdag, november 18, 2006

052: 't Koartspél


Paul Cézanne
1839-1906
De Koartspeilers
1890-92

Wee mé j Aentwaerpenere gèère n e kortsje zau wile speile, dieë mut in d’ieëste plets de noame van de speilkoarte kéne. Aigelek verschile ze ni f van de benoameenge n in ’t AN, alieën were ze wél aenders oitgesprauke. De numeraus zén nateurlek dezélefde as in aungze laist van de télwaurde . (Zee d in 't arsjeef van mai 2007;014: Sproakkeungst.Télwaurde)
Nen klaseeken boek koarte n ei twieënvéfteg koarte n én meengstes twieë jaukers**. Dee j éme w ingedieëld in vaif groepe:

1. Aertes
2. Roites
3. Schupes
4. Kloavere
5. De (Z)jaukers**

De veer reikse n éme eeder daerteeng koarte:

1. den oas
2. de twieë
3. de drai
4. de veer
5. de vaif
6. de zés
7. de zeive
8. d’acht
9. de neige
10. de teeng
11. den boor (soemege zége “de zot”)
12. de dam
13. den ieër

D’aertes: De roites De schupes De kloavere

1.aertenoas roitenoas schupenoas kloaverenoas
2.aertetwieë roitetwieë schupetwieë kloaveretwieë
3.aertedrai roitedrai schupedrai kloaveredrai
4.aerteveer roiteveer schupeveer kloavereveer
5.aertevaif roitevaif schupevaif kloaverevaif
6.aertezés roitezés schupezés kloaverezés
7.aertezeive roitezeive schupezeive kloaverezeive
8.aert’acht* roit’acht* schupenacht* kloaver’acht*
9.aerteneige roiteneige schupeneige kloaverneige
10.aerteteeng roiteteeng schupeteeng kloaverteeng
11.aertenboor roitenboor schupenboor kloaverenboor
12.aertedam roitedam schupedam kloaveredam
13.aertenieër roitenieër schupenieër kloaverenieër

* Ba de soamestéleenge mé j “acht” éme we dee j oitsproak genoteird dee ’t mieëst goeërd wert. Meengder frekweingt zén d’oitsproake : aertenacht,roitenacht,schup’acht en kloaverenacht ( dus: zjust oemgekieërd !).
** Teigewaurdeg zége de mieëste koarters: “ jauker”. Vreuger weer er mieër “zjauker” gezei (da’s no ’t vuirbéld van de Fraens’oitsproak.) Zowas da d oek ’t geval is mé bavuirbeld: “jeunee” ,“jeulee” én “juigd”, woar da s ze vreuger wél “ zjeunee” , “zjeulee” én “ zjuigd” zeije.(aungder invlood van ‘t Fr. juin,juillet,jeunesse).Mor in aender waurde n oeërd’ alieën mor de Fraense n invlood: bavuirbéld in: “zjusteesepalais” “zjust”,”zjaponeis”, “zjapon”, zjeu” “zjeudas”“Zjozéf”,” Fr. palais de justice, juste, japonais, japon, jus ,judas, Joseph)


.




0 reacties:

Een reactie posten

Aanmelden bij Reacties posten [Atom]

<< Homepage