Aentwaereps

maandag, november 20, 2006

053:Seengtnekloas


Vleije zoaterdag is den échte Seengtnekloas wér gariveird in de Koekestad. Oek aungzen burgemieëster "Patrick Janssens" [patrik jaenses] was er bai mé s zenen trikoloaren burgemieësterssjaerep oem én ne plastron raungd zene nék. Worschainlek ei t em-- seidert da t em ba de keuneeng oep 't palais gewést is-- zen garderoab wa kune n oitbraide. Wa ni gemakelek is mé zoeë klai preike !Oek deis joar woare n er wér gin staute keengdere bai reepe ze van oep 't balkon van 't stadois. Da kon woarschainlek ni gezei were van de groeëte meingse dee derbai stoonge. Seengtnekloas belaufde n oek van al de breeve van de keengdere n ieën ver ieën ieël oandachteg te leize n én on eederieën e kadauke te geive. Gelukeg is de Seengt gine poleteeker want dan must er ni te vaul oep aupe ! Alei, menieër den burgemieëster meschin kun de ba de Seengt in de lieër gon!

Seengtnekloas is dieën braeve dieë n ale joare oep vaif désémber ---soaves as de klainmane sloape ---oep ze wit pèèrd auver de doake rait. Ze zége da Seengtnekloas nen ailege was oit Meera (AN:Myra) . Oeërsproongelek weer Seengtnekloas alieën mor in ’t Oeëste verieërd. Mor no ’t schaint éme z’in de daerteengd’ ieëw er oek in ’t Wéste nen ailege van gemokt. De katoleeke n én oek de protéstaente wauwe n ieëst van gine Seengtnekloas weite n oemda t em in un oeëge n ieëlemoal gine ailege was, mor en auverblaifsel van de verieëreeng van Waudan (AN: Wodan of Odin), den audgermoanse n oepergod dieë n oek oep e wit pèèrd (Sleipnir) duir de lucht rei.



Waudan oep Sleipnir


Waudan , de Gérmoanse sterem- én doeëdegod, kwam gedeurende de Twélefnachte in ’t begin van désémber oit den aungderwèèreld én roasde n oep ze pèèrd duir den doongkere . A j ad ne groeëte zwarte n ood oep én ne brieëje maentel oan. In zen aend de stok “Gangnir”. Oem Waudan te kalmeire légde de meingse en ofer van ooj, stroeët én koeke aungder de schaa .Den ood van Waudan weer de maiter van Seengtnekloas én “Gangnir” de staf van den biskop.

Wa komt Spanje na doong in ’t veroal van Seengtnekloas ? Niks aigelek.Indertaid vèèrde n ale scheipe dee vanoit de Midellandse Zieë kwoame langs Spanje.

Ver un was da t dus en aides fieëst én --oemda z’et ni j afgeschaft kreige—éme z’et dan mor verkristelekt (zowas ze mé zoevaul zoegenomd’ aidese gebroike gedoan éme).
Oek in de joare sésteg wauwe de salonpédagauge ’t fieëst van Seengtnekloas afschafe. Ze vaungde da t de groeëte meingse de keengdere mor wa wais mokte. De juigd must zoe rap meugelek gewoeën were n on de raawe réjalitait werin da t er gin plets is ver ailege mane dee de kinekes mute braef aawe mé kadaukes. Gelukeg zén ze doar van truggekaume. Lot de keengdere toch wa f van un juigd geneete. Is volwase were dan zoe plezaent ? Ver mai part muige ze nog mieër van dee fieësjes inrichte. Da’s nogal wa beiter dan mekaendere den deuvel oandoong én oem den oaverklap eeverans oep aungze weireldbol aurlog te veure n én ver miljoone meingse n et lèève zeur te moake !

Vreuger—in de véfteengde’ieëw weere n er in Oland oep de véfden désémber schoontsjes gezét in de kaerek Raike bogers leije n er dan wa seingte n in dee de volgenden dag , oep de zésden désémber (de staerefdag van den ailege) , aungder d’aeremloize verdieëld weere.
Dernoa, in de zésteengd’ieëw , weere dee schoontsjes tois vuir de stauf gezét. As keengd m ek da d oek nog gedoan. Den ieëste kieër was da , deingk ek , nog vuir den twide wèèreldaurlog. Toongs ade we nog wél wa d oem derin te lége da t dan bedoold was ver ’t pèèrd van Seengtnekloas. We leije n er oek wa koekskes in ver Zwarte Peet--- aenders zau dieë meschin sléchtgezeengd zén, én dan kreige we niks—én vaerder nateurlek wa peikes ver ’t pèèrd van den ailege. In den aurlog ade we ni vaul te geive . We kone ales beiter zélef gebroike. We leije n ieë peike n in nen blok (schoeëne n ade we ni j in den aurlog). Smoreges geeng ek gaa zeeng wa t da Seengtnekloas gebrocht ad. Da was ni f vét: en blad mé beilekes oem in ’t schaul in mene kajei te plake. Toch was ek konteingt mé t da bitsje. A ge naa zee wa t de joong kraige --én ze zén nog ni konteingt ! ‘K ém menaige n oek altaid afgevroagd oo da t da muigelek was da t da peike e poar doage loater trug in de kuikekas lag. E miroakel !
Seengtnekloas— da wét et kléngste keengd ---wert golepe duir Zwarte Peet. De kaerek ei no ’t schaint dieën éleper er bai gedon. Da must “Nörwi” vuirstéle , den éleper van Waudan , dieë duir den ailege man aungder den doim gaawe wert. “Nörwi”j ad oek en roo w as simbaul ver de vruchtborad.


Soemege meingse deingke da Zwarte Peet nogal rasistis auverkomt. Da’s amel flaawekul. Weroem is en Zwarte Madona dan ni rasistis ? Teigewaurdeg zén de meingse toch gaa w oep un tieëne getrapt. Trauwes in Itoaleje zége ze da Zwarte Peet aigelek ne schaavèèger is dieë de schaa w ieëst mut kese vuirda t de kadaukes erin gegoojd were. De léste joare n is Zwarte Peet geklaund gewere. Naa zee de soems wél teeng Zwarte Peete. Joa, Seengtnekloas wert er oek ni joonger oep. A kan dus wél wa mieër ulep gebroike.








Schilderai van "Jan Steen": De moregend van Seengtnekloas (1660-65)


(Raiksmuzeijem Amsterdam)

0 reacties:

Een reactie posten

Aanmelden bij Reacties posten [Atom]

<< Homepage